Er voltrekt zich een grote verandering in onze bevolkingssamenstelling zonder dat we ons er echt bewust van zijn. In de volksmond: de vergrijzing. Ik noem het: stilte voor de storm. Het aantal ouderen zal de komende jaren verdubbelen (!) en daarmee ook het aantal mensen dat zorg en ondersteuning nodig heeft. Denk alleen al aan dementie.
Ooit had ik het voorrecht mee te mogen werken aan een dementievriendelijk Drenthe. Ons doel was mensen bewust te maken van de impact van dementie. Niet alleen op de getroffenen, maar ook op hun directe omgeving en de samenleving als geheel. We organiseerden voorlichtingsbijeenkomsten voor winkeliers en lokale ondernemers en leerden ze signalen van dementie te herkennen. We hielpen toneelstukken van schrijver en acteur Thomas Borggrefe te organiseren die op een indringende en confronterende manier de dagelijkse realiteit van mensen met dementie en hun mantelzorgers verbeeldden.
In die periode werd ik me bewust dat het ondersteunen van de zorgverlenende familie en vrienden minstens zo belangrijk is als de directe zorg voor de mensen zelf. Mantelzorgers bieden niet alleen fysieke zorg, maar ook emotionele steun. Vaak zijn ze de enigen die echt begrijpen wat hun dierbaren doormaken. Door ook hen te voorzien van de juiste kennis en hulpmiddelen, kunnen we ervoor zorgen dat mensen met dementie langer kunnen deelnemen aan de samenleving, zonder hun gevoel van eigenwaarde te verliezen.
Wat misschien wel het belangrijkste aspect van onze inspanningen was: het nadenken over hoe we als samenleving beter kunnen reageren op mensen met dementie én hun mantelzorgers. In de zeer nabije toekomst, waarin we het met veel minder zorgmedewerkers moeten doen, zullen mantelzorgers, vrijwilligers en de bredere gemeenschap een nóg grotere rol krijgen in de zorg voor ouderen. Het is cruciaal dat we hen ondersteunen en waarderen in die rol.
Ja, de vergrijzing zorgt voor kopzorgen, maar ik zie ook een hoopvol vooruitzicht. Gedeelde zorg creëert een ondersteunend netwerk dat de druk op de formele zorgsystemen kan verlichten. Door samen te werken en elkaar te ondersteunen, kunnen we een toekomst bouwen waarin ouderen niet alleen zorg krijgen, maar ook blijven deelnemen aan de gemeenschap, in hun eigen vertrouwde woonomgeving. Initiatieven zoals een dementievriendelijk Drenthe laten zien dat met bewustwording en samenwerking veel bereikt kan worden. Samen kunnen we een nieuwe realiteit creëren waarin gedeelde zorg de norm is, waarin iedereen zich thuis voelt.
Hoe sta jij hierin? Heb jij kopzorgen vanwege de vergrijzing, of ben je hoopvol gestemd over de toekomst van ouderenzorg?