September vorig jaar heb ik afscheid genomen van het wethouderschap. Maar niet van het onderwerp wonen, welzijn en zorg voor ouderen. Sterker nog, dit onderwerp gaat me dusdanig aan het hart, dat ik sinds twee maanden aan de slag ben als zelfstandig adviseur voor het landelijk aanjaagteam wonen, welzijn en zorg voor ouderen. Met veel enthousiasme werk ik hiervoor in de regio’s West-Overijssel, Twente, Noord-Veluwe en de Achterhoek.
Aanjagen, ja. Best een statement, maar een andere term zou de lading niet dekken. Want terwijl de aarde rustig doordraait, draait de ouderenzorg langzaam door. Op de achtergrond voltrekt zich een stil drama. Zorgorganisaties staan nu al onder zeer grote druk om met de bestaande medewerkerspool aan de toenemende zorgvraag te kunnen voldoen. De harde cijfers laten zien dat het aantal ouderen de komende tien jaar zal verdubbelen. En daarmee het aantal ouderen dat zorg nodig heeft. In sommige regio’s in Noord- en Oost-Nederland gaat het zelfs om een verdriedubbeling.
Concreet houdt dit in – als we de ouderenzorg blijven organiseren zoals we nu gewend zijn – dat 1 op de 3 (!) werkende Nederlanders vanaf dan in de zorg zou moeten werken. Je begrijpt, dat is onmogelijk. Daar komt bij dat het aantal verpleeghuisplekken gelijk blijft en de zakken geld eerder kleiner worden dan groter. Kortom, de ouderenzorg zoals we die nu kennen is in de toekomst simpelweg onbetaalbaar, onhaalbaar.
Het spijt me, dit is het eerlijke verhaal. En toch geloof ik niet in bangmakerij. Liever richt ik me op de kansrijke en positieve geluiden die er wel degelijk zijn. Denk aan alternatieve woonvormen voor ouderen die als paddenstoelen de grond uit schieten. Zoals bijvoorbeeld het Brokanthuis in Hengelo, waar wonen en zorg op een zelfbewuste manier samenkomen.
Soms blijkt de oplossing van een probleem een domino-effect aan oplossingen in zich te dragen: zodra ouderen kunnen verhuizen naar een zorggeschikte woning, komt de doorstroming in de woningmarkt op gang en verlaagt direct de woningnood bij andere woningzoekenden. Ik geloof dat het tekort aan (senioren)woningen oplosbaar is als investeerders, het kabinet en gemeenten samenwerken. Het goede nieuws is: op veel plekken in Nederland gebeurt dit al.
De komende tijd neem ik je mee in wat ik zie, hoor en meemaak in mijn rol als aanjager op het gebied van wonen, welzijn en zorg. Ik wind er geen doekjes om, maar het wordt ook zeker geen treurige ‘vijf-over-twaalf-show’. Liever deel ik optimistische voorbeelden hoe we met elkaar de klok langzaam vooruit kunnen draaien naar een positieve toekomst waarin jong, oud en ouder nog lang, gezond en gelukkig samenleven!